Siostry Sercanki
Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego
Zgromadzenie sióstr zostało założone 15 kwietnia 1894 r. w Krakowie przez św. Józefa Sebastiana Pelczara (1842-1924) i bł. Klarę Ludwikę Szczęsną (1863-1916). Czas jego powstania związany był z trudnym okresem niewoli narodowej. Do Krakowa przybywało wówczas wiele biednych dziewcząt w poszukiwaniu pracy. Ksiądz J. S. Pelczar, ówczesny profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, w trosce o dziewczęta potrzebujące pomocy duchowej i materialnej założył Zgromadzenie Służebnic Najśw. Serca Jezusowego, którego pierwszą siostrą i zarazem współzałożycielką była s. Klara Szczęsna. Ta nowa rodzina zakonna, zaledwie 18 lat po jej założeniu, została zatwierdzona przez Stolicę Apostolską.
Charyzmat i apostolat sióstr sercanek
Głównym zadaniem sióstr jest uwielbienie Boga w tajemnicy Najśw. Serca Jezusowego oraz szerzenie Królestwa miłości tego Serca w życiu codziennym. Dlatego na swoim habicie siostry noszą wyhaftowany symbol Serca Jezusowego. Ważną cechą duchowości sercańskiej jest wynagradzanie Bożemu Sercu za grzechy własne i całego świata przez modlitwę, pracę i ofiarę.
Zgromadzenie jest wspólnotą franciszkańską; od początku istnienia miało charakter kontemplacyjno-czynny, dlatego oprócz modlitwy świadczyło czynem i słowem o miłości Bożej prowadząc przytuliska dla dziewcząt i posługując chorym. Z biegiem lat zakres jego działalności poszerzał się. Dziś siostry sercanki, odczytując na nowo swój charyzmat, starają się odpowiadać na współczesne potrzeby Kościoła i świata. Prowadzą internaty dla studentek, dom samotnej matki i okno życia, sierocińce, szkoły przygotowujące do zawodu (Boliwia) oraz przedszkola; organizują dni skupienia i rekolekcje dla dziewcząt. Siostry prowadzą także domy opieki dla chorych, ośrodek wsparcia dla osób starszych, posługują w szpitalach i domach pomocy społecznej, a w Boliwii i na Jamajce prowadzą przychodnie udzielające pomocy medycznej. Pracują także w instytucjach państwowych i kościelnych jako nauczycielki, katechetki, organistki, zakrystianki, kancelistki i kucharki.
Wszystkich sióstr sercanek jest obecnie ok. 470. Wśród nich są Polki, Ukrainki, Amerykanki i Boliwijki. Oprócz Polski posługują także na Ukrainie, we Włoszech, Francji, USA, w Boliwii, Argentynie i na Jamajce.
Siostry sercanki przy kościele św. Stanisława B.M.
Już w pierwszych latach swego istnienia, Zgromadzenie Służebnic Najśw. Serca Jezusowego podejmowało posługę wśród Polaków emigrujących z kraju. Dziś także, siostry sercanki włączając się w duszpasterstwo polonijne, wspierają polskich emigrantów przebywających we Włoszech. Pomagają swoim rodakom w zachowaniu wiary i polskiej tradycji, narażonej niekiedy na utratę w obliczu wielokulturowości i różnych form ateizmu.
Pierwsze siostry sercanki, które przybyły do Włoch na zaproszenie ks. bpa Władysława Rubina, należały do prowincji francuskiej. Swoją posługę rozpoczęły dnia 25 kwietnia 1966 r. przy polskim kościele pw. św. Stanisława BM w Rzymie (via delle Botteghe Oscure). Wspólnota zakonna została utworzona 1 czerwca tego roku, zaś 30 marca 1975 r. nastąpiła kanoniczna erekcja domu zakonnego. Siostry od początku posługiwały jako kucharki oraz zakrystianki w kościele św. Stanisława, stanowiącym centrum życia religijnego Polaków w Wiecznym Mieście. W kolejnych latach podejmowały prace w powstających przy kościele polskim w Rzymie instytucjach. I tak, w 1969 r., na prośbę bpa W. Rubina podjęły posługę kancelistki w Sekretariacie Centralnego Ośrodka Duszpasterstwa Emigracji. Zostały również zaangażowane w redagowanie kwartalnika „Duszpasterz Polski Zagranicą”, założonego w 1950 r. przez bpa Józefa Gawlinę. W 1980 r. w kościele polskim rozpoczęły posługę organistki, która z przerwami nadal jest kontynuowana. Obecnie siostra organistka prowadzi także parafialny chór „Gaudium Poloniae” i dziecięcą „SuperScholę”. W latach 1970-91 siostry sercanki pracowały w Postulatorskim Ośrodku Studiów, założonym przy kościele polskim. Od Roku Jubileuszowego 1975 siostry posługiwały Polakom w Punkcie Informacyjnym dla Pielgrzymów z Polski.
Odpowiadając na potrzeby duszpasterstwa Polaków, siostry podjęły się także katechizacji. Jako pierwsza we Włoszech, w 1977 r. zaczęła katechizować siostra sercanka ze wspólnoty przy kościele polskim w Rzymie, skąd przez rok dojeżdżała w soboty do grupy 12 polskich dzieci do Genzano di Roma. Przy kościele św. Stanisława w latach 1992 -2021 siostry również katechizowały polskie dzieci. I tak, w 1992 r. zaczęły katechizację dzieci przygotowujących się do I Komunii św., a od 20 września 2014 r. jedna z sióstr katechizowała także w katolickiej polskiej Szkole Podstawowej w Rzymie.
Przy kościele polskim odbywają się także międzyzakonne spotkania dla polskich sióstr pracujących w Wiecznym Mieście. W latach 2006-2015 spotkania organizowały siostry sercanki.
Od 10 stycznia 2005 r. siostry podjęły także pracę w kuchni hotelu Hosianum, jaki działał przy polskiej parafii do czasu pandemii koronawirusa, tj do 2020 r.
Do wspólnot wywodzących się z domu zakonnego przy via delle Botteghe Oscure należała również wspólnota, która w latach: 1980–1990 posługiwała ks. kard. W. Rubinowi przy via Conciliazione, do końca jego życia.
Po wyborze kard. Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, dla sióstr sercanek rozpoczął się czas nowych wyzwań. Zaraz po wyborze powstała kolejna wspólnota sióstr sercanek prowadząca Dom Papieski Jana Pawła II na Watykanie, gdzie siostry posługiwały do końca pontyfikatu św. Jana Pawła II. W dniu 12 grudnia 1978 r. jedna z sióstr ze wspólnoty przy via delle Botteghe Oscure rozpoczęła pracę w Sekcji Polskiej Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej w Watykanie, gdzie pracowała przez 38 lat. Pracę tę kontynuują następne sercanki.
W latach 2012 – 2020 dwie siostry posługiwały także w domu kard. Zenona Grocholewskiego (via Rusticucci), w sąsiedztwie Placu św. Piotra. Była to filia domu zakonnego przy kościele św. Stanisława BM w Rzymie.
Ojciec Święty Jan Paweł II do sióstr sercanek
“Życzę wam abyście miały powołania tutaj w Polsce i wszędzie na świecie; żebyście dobrze służyły tej sprawie, którą wam postawił jako zadanie apostolskie wasz założyciel, błogosławiony, to znaczy sprawie młodej kobiety, sprawie dziewczyny zagubionej. (…) Charyzmat sercański, wasz charyzmat – powiedziałbym – musi wam być dany na nowo. Proszę waszego założyciela, bł. Józefa Sebastiana, żeby wam wyprosił ten charyzmat, który wam dał, który wam jako biskup Kościoła przedstawił i zadał; żeby wam dał i zadał na nowo, żeby wam pokazał, co ten charyzmat ma znaczyć na nasze czasy”
(Kraków, 14.08.1991 r.).
Obecnie przy polskiej parafii w Rzymie posługują:
S. Sebastiana – Małgorzata Choroś – przełożona
S. Martyna – Irena Proszek
S. Laurencja – Zofia Gerszewska
S. Maria Katarzyna – Katarzyna Wiesława Mozdyniewicz